
هایپ (HYIP) چیست؟
برنامه سرمایه گذاری با سود بالا..!
-یک برنامه سرمایه گذاری با بازده بالا چیست؟
هایپ HYIP سر واژه های High-yield investment program میباشد که به معنی برنامهٔ سرمایهگذاری با بازدهی بالا است.
هایپ صرفا پدیدهای مخصوص به اینترنت نیست. بلکه به هر نوع برنامهٔ سوددهی با سود بالاتر از مقدار استاندارد که چهار تا پنج درصد در سال است گفته میشود بنابراین حتی اگر شما سپرده ای را در بانک محلی خود قرار داده اید که سودی بیش از این به شما میدهد شما در یک برنامه هایپ سرمایه گذاری کرده اید. اما اساسا در این دوره از زمان میتوان هایپ رو به گونه ای دیگر تعریف کرد.
اکثر برنامه سرمایه گذاری با بازده بالا (HYIP) یک طرح سرمایه گذاری تقلبی است که پیش بینی می کند بازده فوق العاده بالایی از سرمایه گذاری را ارائه دهد. طرح های سرمایه گذاری با بازده بالا معمولاً بازده بیش از 100٪ در سال را به منظور فریب دادن قربانیان تبلیغ می کنند. در واقعیت ، این برنامه های سرمایه گذاری با عملکرد بالا ، طرح های پونزی است و سازمان دهندگان قصد دارند پول سرمایه گذاری شده را در نهایت به جیب خودشان واریز کنند.
پونزی از نام چارلز پونزی سرمایه دار آمریکایی گرفته شدهاست که با دادن وعدههایی مبنی بر افزایش داراییها برنامهای راهاندازی و صدها میلیون دلار جمعآوری کرد و از همان سرمایههای جمعآوری شده مبلغ کمی را به عنوان سود به سرمایه گذاران پرداخت میکرد و در آخر با میلیون ها دلار متواری شد.
در یک طرح پونزی ، پول سرمایه گذاران جدید برای بازپرداخت سرمایه گذاران قبلی هزینه می شود. پول ها سرمایه گذاری نمی شود و هیچ بازده اساسی در آن حاصل نمی شود. سرمایه های افراد جدید فقط برای پرداخت سود به افرادی که زودتر از آنها وارد این طرح شده اند پرداخت می شود.
اگرچه این نام تجاری از طرح Ponzi از اوایل قرن بیستم وجود داشته است ، اما گسترش فناوری ارتباطات دیجیتال کار را برای اینگونه کلاهبرداری ها آسانتر کرده است. معمولا یک اپراتور وب سایتی را برای تطمیع سرمایه گذاران از راه دور ایجاد میکند، وعده و بازده بسیار بالایی را می دهد اما درباره مدیریت اساسی صندوق سرمایه گذاری ، نحوه سرمایه گذاری پول یا محل استقرار این صندوق ابهامات زیادی باقی میگذارد.
اگرچه برنامههای هایپ آفلاین نیز وجود دارد که شرکتهایی ثبت شده با سود پایدار و بالا هستند، ولی محدودیت شرکت در این برنامهها به سرمایهٔ حداقل پانصد هزار دلار نیاز دارد که باعث رواج هایپهای آنلاین در ده سال اخیر شده است.
اما هایپهای آنلاین یا سایت های هایپ شفافیت بسیارکمتری دارند. در مورد شرکت خود، مدارک ثبت و آدرس دفاتر، نوع و روش سرمایهگذاری اطلاعاتی نمیدهند و اگر میدهند صحت آنها غالباً قابل پیگیری نیست.
-یک برنامه هایپ (HYIP) چگونه کار میکند؟
برنامه های سرمایه گذاری با بازده بالا HYIP اغلب کلاهبردارانی هستند که قول بازگشت ناعادلانه بالایی را می دهند و اغلب فقط از پول سرمایه گذاران جدید برای پرداخت سود به سرمایه گذاران قدیمی استفاده می کنند.
البته، این موضوع نباید با سرمایهگذاری اوراق قرضه با بازده بالا که بالاتر از نرخهای بهره معمول به سرمایهگذاری ها سود میدهند اشتباه گرفته شود
اپراتورهای HYIP معمولاً از رسانه های اجتماعی ، از جمله فیس بوک ، توییتر یا یوتیوب استفاده می کنند تا توهم اجماع اجتماعی پیرامون مشروعیت این برنامه ها را ایجاد کنند. به عنوان مثال خانم کریس جانسون که در سایت 12dailypro.com ادعا کرده بود در برنامههای ۱۲ روزه ۴۴٪ سود پرداخت میکند، از ۳۰۰ هزار نفر مبلغ ۵۰ میلیون دلار کلاهبرداری کرد.
چندین علائم هشدار دهنده وجود دارد که سرمایه گذاران می توانند از آنها استفاده کنند تا از قربانی شدن کلاهبرداری های سایت های هایپ HYIP جلوگیری کنند. اینها شامل بازده بیش از حد تضمین شده ، ابزارهای مالی ساختگی ، رازداری شدید، پیچیدگی بیش از حد سرمایهگذاری و ادعاهایی مبنی بر اینکه سرمایهگذاریها یک فرصت انحصاری هستند.
عاملان برنامه های سرمایه گذاری های هایپ از سلاح رازداری و فقدان شفافیت معاملات برای پنهان کردن این واقعیت که هیچ سرمایه گذاری مشروع اساسی وجود ندارد استفاده می کنند. بهترین راه برای فریب نخوردن با یک برنامه سرمایه گذاری با بازده بالا ، استفاده از عقل سلیم. اگر به نظر می رسد بازده یک سرمایه گذاری خیلی زیاد و خیلی خوب به نظر می رسد احتمال بسیار زیاد آن یک برنامه پونزی و کلاه برداری است.
-یک مثال برای برنامه سرمایهگذاری سطح بالا (HYIP)
نمونهای از یک هایپ Zeek Rewards بود، که توسط Paul Burks داره میشد و در اوت ۲۰۱۲ از سوی کمیسیون بورس اوراق بهادار تعطیل شد. Zeek Rewards به سرمایه گذاران این فرصت را داد تا در سود یک وب سایت حراج با بازگشت سرمایه ۱.۵ % در روز سهیم شوند. سرمایه گذاران تشویق شدند تا با جذب اعضای جدید بازده خود را ترکیب کنند و سود خود را افزایش دهند. سرمایه گذاران باید هزینه اشتراک ماهانه ۱۰ تا ۹۹ دلار را پرداخت کرده و سرمایه اولیه خود را به ۱۰۰۰۰ دلار افزایش دهند. کمیسیون بورس اوراق بهادار متوجه شد که در حدود ۹۹ درصد از وجوه پرداختی از جیب سرمایه گذاران جدید پرداخت شده است و Zeek Rewards یک طرح 600 میلیون دلاری پونزی است. در نهایت Paul Burks چهار میلیون دلار جریمه شد و به ۱۴ سال و 8 ماه زندان محکوم شد.
-مسائل شرعی سرمایه گذاری هایپ
هایپ در شریعت اسلامی مضاربه عقدی اسلامی است که در بانکهای ایرانی نیز از این طریق سود علی الحساب به مشتریان داده میشود. باینصورتکه سرمایهگذار (مشتری یا کاربر) به عنوان کارفرما سرمایه اش را در اختیار عامل یا پیمانکار (بانک، شرکت، وبسایت و…) قرار میدهد و عامل با استفاده از این سرمایه سود به دست میآورد و سود با توافق قبلی طرفین بین سرمایهگذار و عامل تقسیم میشود. دراینصورت اگر خسارتی متوجه سرمایه شد، عامل یا سرمایهگذار هر کدام میتواند ضامن شوند، یا سرمایهگذار و عامل در ضرر نیز سهیم باشند.
تقریباً تمامی هایپها سود ثابت روزانه، هفتگی، ماهانه و… پرداخت میکنند که این نوع معامله در اسلام حرام است و ربا محسوب میشود.
با این حال کاربران اینترنتی زیادی در این سایتها سرمایهگذاری میکنند و صاحبان سایت، سرمایهٔ کاربران را با وعده سرمایه گذاری در بازار فارکس و طلا و به طور کلی خرید و فروش مستقلات، ورزش، کشاورزی و پروژههای دولتی سود بالای خود را توجیح میکنند. این سایتها معمولاً ادعا میکنند، بین ۰٫۵ تا ۱۵ درصد سود روزانه پرداخت میکنند. برخی از آنها دارای سابقه چند سالهای هستند و فعالیت قابل توجهی دارند اما تجارت در فارکس و سایر بازارهای بین المللی صرفاً یک ادعاست که از طرف هایپها مطرح میشود.
-جمع بندی
تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در سایت های هایپ بسنگی زیادی به سقف بلندپروازی افراد دارد، بطور کل این یک طرح و روش درآمدزایی توصیه شده نیست و شامل بالاترین سطح ریسک و خطر از دست دادن سرمایه است.
ممکن است سایت های انگشت شمار باسابقه ای در این زمینه وجود داشته باشد که شما آنها را بشناسید که فعالیت های قابل توجهی دارند و موفق به جذب سرمایه گذاران بسیاری هم شده و دارای پرداختی های منظم و مستمر باشند. اما بی شک شما از قصد و نیت حقیقی عاملان آن بی اطلاع هستید و نمیدانید چه زمان آنها به سرمایه های جذب کرده بسنده و سایت را بطور کامل منحل میکنند.
با اینحال ما برای نمونه و برای آگاهی و شناخت شما از سایت های هایپ تعدادی را در کلیکسوری بررسی و معرفی خواهیم کرد اما این بررسی و معرفی نباید به عنوان تایید اعتبار این سایت ها تعبیر شود.